The Multifunctional Morphemes in Kurdish Language the Morpheme Le as an example

فرەئەرکی مۆرفیمەکان لە زمانی کوردیدا مۆرفیمی (لە) بەنموونە

Authors

  • Shahab Tayib Taher University of Raparin, Iraq, College of Education, Department of Kurdish Language
  • Faisal Ghazi Muhammed University of Baghdad, Iraq, College of Education, Department of Kurdish Language

DOI:

https://doi.org/10.36586/jcl.2.2022.0.46.0338

Keywords:

التعدد الوظيفي، المورفيم، مورفيمات اللغة الكردية، مورفيم له

Abstract

Kurdish language multifunctional morphemes indicate the different functional morphological, syntactical, and semantic tasks of the morphemes. The present study discusses the multifunctional task of the Morpheme Le in Kurdish Language. The Morpheme Le has marginally been included in other studies, yet up to the present times, there has not been a research inclusively dedicated to thoroughly discuss and clarify its multifunctional aspects. The  present study is divided into two chapters:

       Chapter one discusses the theoretical aspect of chapter two that is entirely concerned with the practical aspect of the morpheme Le. The first part of chapter one sheds light on the morphological aspect of the morpheme while part two discusses the concept of multifunction in Kurdish language including its concepts, types and characteristics.

          Chapter two is concerned with the practical aspect of the morpheme. Part one of chapter two describes the morphemes’ morphological aspect and part two explains its syntactical aspects. 

The conclusion sums up the study most important findings and the number of the academic references referred.

پوختەی توێژینەوەکە: 

     توێژینەوەکە لەژێر ناونیشانی (فرەئەرکی مۆرفیمەکان لە زمانی کوردیدا، مۆرفیمی (لە) بەنموونە)یە. ‌ئەو ئەرکانە دەخاتەڕوو کە مۆرفیمی (لە) دەیگێڕێت. ئەم کارە بۆ چەمکی فرەئەرکی لە زمانی کوردیدا تەرخانکراوە، یەکێک لە مۆرفیمە پڕئەرکەکان دەخاتەبەرباس، کە ئەویش مۆرفیمەکانی (لە)یە. مۆرفیمی (لە) لە سەرچاوەی جیاوازدا کەم و زۆر باسکراوە، بەڵام توێژینەوەیەکی تایبەتی سەربەخۆی لەسەر نەنووسراوە، نووسرابێتیش بە قووڵی نەچوونەتە بنج و بناوانی و بە تێروتەسەلی لێیان نەکۆڵیوەتەوە. لە هەندێ کاری زانستیدا باسکراوه، بەڵام کارەکە تەنها بۆ ئەو مۆرفیمە تەرخاننەکراوە، بەڵکو لە میانەی ئەو کارەدا، مۆرفیمی (لە)ش هاتۆتە بەرباسکردن.

     لەم توێژینەوەیەدا هەوڵدراوە، تا بکرێت باس لە هەموو لایەنەکانی مۆرفیمی (لە) بکرێت  لە ڕووی وشەسازی و ڕستەسازی و تەنانەت لەڕووی واتاشەوە و ئەرکە جیاجیاکانی دیاریبکرێت. مۆرفیمی (لە) یەکێکە لە مۆرفیمە چالاکەکانی زمانی کوردی و لە زۆربەی ئاستەکانی زماندا ئەرکی پێسپێردراوە.

گرنگیی ئەم توێژینەوە لەوەدایە، بە پوختی و تێروتەسەلی تیشک دەخاتەسەر ئەرکە جیاجیاکانی مۆرفیمی (لە) لەڕووی وشەسازی و ڕستەسازی ...ەوە،هتد.

سنووری توێژینەوەکەش لە هەردوو ئاستی وشەسازی و ڕستەسازیدا ئەنجامدراوە، جارجاریش پەنجە بۆ لایەنی واتاییش بردراوە.

لەم توێژینەوەیەدا ڕێبازی وەسفی شیکاری-ڕەخنەیی بەکارهاتووە و نموونەکان وەرگیراون و شیکردنەوەیان بۆ کراوە و لەهەر شوێنێکیش هەڵە و کەموکووڕی بەدیکرابێ، سەرنج و ڕەخنە لە بارەیانەوە تۆمارکراوە. توێژینەوەکە بۆ دوو بەش، دابەشکراوه:

References

Abdullah, Rojan Nouri. (2007). Kurdish language dictionary and dialect. Sulaymaniyah. Iraq.

Abdulrahman, Omar Ahmad. (2009). "Freeze Bond in the Kurdish Language". Master's Letter. Language College. Salahuddin University-Erbil. Iraq.

Ahmad, Narmin Omar. (2010). "Productivity in Kurdish Morphology." Master's Letter. Language College. University of Sulaymaniyah. Iraq.

Ahmed, Bestun Hassan. (2012). Collaboration and composition in the Kurdish language. Leria Press. Sulaymaniyah. Iraq.

Ali, Kazem Ahbas (2013). The source of the verb and the reference. ed 1. Eastern Press. Erbil. Iraq.

Amin, Waria Omar. (2004). How many other linguistic horizons. Volume One. Erbil. Iraq.

Awil, Mohammad Umar. (2010). "The division of action into terms of design and function - in the lower Kermanji." Kurdology Magazine: No. 3, Sulaymaniyah. Iraq

Bagikhani, Awaz Hamma Sadiq. (1996). "The order of the Kurds in the Kurdish language." Master's Letter. College of Arts. Salahuddin University - Erbil. Iraq.

Bakhawan, Azad Amin Fahruj. (2003). " Prepositions and postpositions in both the lower and upper Kurdish dialects of the Kurdish language." Ph.D. Ibn Rushd College of Education. University of Baghdad. Iraq.

Dizayi, Abdul Wahid Mushir. (2015). Kurdish language vocabulary. ed 3. Erbil. Iraq.

Fakhri, Nahsrin. (2006). "Historical development means words and the environment in the enrichment of language." Kurdish Academy Magazine. Bargi (31) .Baghdad. Iraq.

Haji Marf, Awrahman. (2004). Linguistic Dictionary (Kurdish-Arabic-English). Sulaymaniyah. Iraq.

Haji Marif, Awrahman. (1977). Word formation in Kurdish. Kurdish Academy Center Press. Baghdad. Iraq

Haji Marif, Awrahman. (1979). Kurdish grammar, Volume One (Morphology), Part One - Name. Baghdad. Iraq

Haji Marif, Awrahman. (1998). Kurdish grammar, volume one (morphology), part four - Number and Adverb. Baghdad.Iraq

Hamadamin, Shino Awla. (2014). Multilingualism in Kurdish". Master's Lette. Faculty of Education. Koye University. Iraq.

Hawramani, Mohammad Amin. (1981). The Kurdish language is on a comparative scale. Baghdad. Iraq.

Khoshnaw, Shirwan Hussein. (2016). The ability of the binding morpheme to synthesize and synthesize the syntax function. Sardam Publishing House. Erbil. Iraq.

Kurdish Language and Sciences Committee, Kurdish Academy Center. (2011). Kurdish Speech Grammar, Erbil. Iraq.

Mohammad Ahmad, Mahmoud (2011). Vocabulary Measurement, ed 2. Aras Press. Erbil. Iraq.

Muhammad, Amir Mohammad. (2016), Functional words in the Kurdish language, ed 1. Narin Publishing House. Erbil. Iraq.

Mukriani, Kurdistan. (2017). Kurdish language (morphology). Erbil. Iraq.

Mukriyan, Hajar. (1367). Dictionary (Rainbow), Kurdish - Persian. ed 1. Nature Publishing House, Tehran. Iran.

Rasool, Baba Rasool Noori. (2012). Composition the number in Kurdish, Haji Hashim Press. Erbil. Iraq.

Saeed, Sazan Zaher. (2013). The morphemes and scales of the morphemes and nasals in the construction of new words. Erbil. Iraq.

Shaykh Tayyib, Shahab. (2014). About language, publishing and publishing. Erbil. Iraq.

Shwani, Rafiq. (2001). A few Kurdish language and grammar topics. ed 1. Mukriyan Publishing House. Erbil. Iraq.

Shwani, Rafiq. (2011). Kurdish language vocabulary. Eastern Press. Erbil. Iraq.

Wafi, Ali Abdul Wahid. (1973). Linguistics. Egypt Renaissance House for Printing and Publishing. ed 17. Cairo. Egypt.

Wahhabi, Tawfiq. (1958). "The name of Kirkuk." Shafaq Magazine: 3(1).

Wahhabi, Tawfiq. (1985). The origin of the name Kirkuk. Al-Kitab Magazine: 1(1).

Downloads

Published

2022-06-01

Issue

Section

Department of Kurdish language

How to Cite

The Multifunctional Morphemes in Kurdish Language the Morpheme Le as an example: فرەئەرکی مۆرفیمەکان لە زمانی کوردیدا مۆرفیمی (لە) بەنموونە. (2022). Journal of the College of Languages (JCL), 46, 338-367. https://doi.org/10.36586/jcl.2.2022.0.46.0338

Publication Dates