Türk Halk Edebiyatında Manzum Atasözleri ve Irak Türkmenleri Arasında Atasözü İçerikli Hoyrat Örnekleri
Abstract
Özet
Sözlü Türk halk edebiyatı ürünleri içinde önemli yere sahip olan türlerden biri de atasözleridir. Atasözleri, nesilden nesile halk ağzında dolaĢan, kimin söylediği bilinmeyen, birtakım gerçekleri kısa ve öz bir Ģekilde ifade eden sözlerdir. Türk atasözleri Orhun Abideleri‟nde ilk kez karĢımıza çıkmakla birlikte, Uygur dönemi yazıtlarında ve özellikle Dîvânü Lûgati‟t Türk‟te geniĢ yer bulmuĢtur. Dilin anlatım ve kullanım imkânlarını geliĢtiren atasözlerine, dünyanın bütün dillerinde rastlanabilir. Bunun için, söyleyiĢte güzel, anlatımda güçlü, kavramda önemli unsurlar içeren kalıplaĢmıĢ sözler halinde bulunurlar. Bu çalıĢmada, Türk halk edebiyatında atasözleri ele alınmıĢ, genel bilgiler verilmiĢ, manzum Ģekli üzerinde durulmuĢ, daha sonra Irak Türkmen Ģairlerinden Sadık Assafoğlu‟ndan derlenen atasözü içerikli hoyrat örnekleri aktarılmıĢtır. Söz konusu örnekler aktarılmadan önce Irak Türkmen halk edebiyatının Ģah damarını teĢkil eden hoyrat türü hakkında kısaca bilgi verilmiĢtir.