Evaluation of the Translation of "Camel" and its Semantic Halos in Nahj al-Balagha Based on Newmark's Model (A Case Study of Dashti, Shahidi, and Foladvand Translations)

ارزیابی ترجمه «شتر» و هاله‌های معنایی آن در نهج‌ البلاغه با تکیه بر الگوی نیومارک (مطالعه موردی ترجمه‌های دشتی، شهیدی و فولادوند)

Abstract

Abstract

Nahj al-Balagha is considered a mirror of Arab culture in addition to being a religious book with human themes, in which Imam Ali (AS) used the cultural elements of that time, including the camel and its semantic auras, to express his experiences and convey his thoughts. The translation of these elements, due to their inclusion of concepts and semantic halos related to Arab culture, the lack of clear Persian equivalents, and their importance in reflecting the cultural atmosphere governing Nahj al-Balagha, has made the task of translation difficult and further emphasizes the necessity of paying close attention to accurate translation and its full reflection in the target language. Peter Newmark (2011) is one of the theorists who focused on cultural elements in translation and proposed solutions for their transfer.

In this article, we attempt to analyze how Dashti, Shahidi, and Foladvand translated these elements by applying Newmark’s model, using a descriptive-analytical method. The importance of the camel and its semantic halos is considered one of the most widely used cultural elements in Nahj al-Balagha, and thus, we place it under critical examination. The findings of the research indicate that the translators employed various methods, with literal translation, cultural equivalence, and content analysis being the most frequently used. However, it would have been better if they had, in some cases, used an integrated and explanatory approach to achieve greater accuracy in translation.

چکیده

نهج ‌البلاغه در حدّ خود آیینه فرهنگ عرب است که حضرت علی (ع) در آن برای بیان تجربیات و انتقال اندیشه‌هایش، از عناصر مهم فرهنگی روزگار خود، از جمله شتر و هاله ­های معنایی آن بهره جسته است. ترجمه این عناصر، به­دلیل مفاهیم مرتبط با فرهنگ عرب، نبود برابرنهاد مشخص فارسی و اهمیت آن در شناساندن فضای فرهنگی حاکم بر نهج ­البلاغه، کار مترجم را دشوار  و لزوم توجّه به ترجمه دقیق و بازتابش در زبان مقصد را دوچندان می‌کند. ازجمله نظریه‌پردازانی که به عناصر فرهنگی در ترجمه اهتمام داشته و راهکارهایی برای انتقال آن پیشنهاد کرده‌اند، پیتر نیومارک(2011م) است.

در این نوشتار برآنیم با روش توصیفی-تحلیلی و با توجه به اهمیت شتر و هاله‌های معنایی آن به عنوان یکی از عناصر فرهنگی به­کاررفته در نهج‌البلاغه، نحوه ترجمه آن توسط دشتی، شهیدی و فولادوند را با به­کارگیری الگوی نیومارک به ارزیابی بگذاریم. یافته­های پژوهش نشان می­دهد مترجمان از روش‌های متعددی بهره برده‌اند که ترجمه تحت ‌اللفظی، معادل فرهنگی و تحلیل محتوا پُرکاربردترین آن­ها‌ بوده است، و نیکوتر بود ایشان در مواردی از روش تلفیقی و افزوده توضیحی بهره می‌جستند تا ترجمه مطلوب ­تری به دست دهند.